Αρχείο ετικέτας Μάνη

Family Tree ….καί … ὀνομάτων ἐπίσκεψις


Φίλες καί φίλοι του Ἱστολογίου ,ἀγαπητοί συγγενεῖς .

Πρίν ἀπό χρόνια ἄρχισα νά ἀσχολοῦμαι μέ το γενεαλογικό δέντρο της οἰκογένειας μου ,δέν σας κρύβω ὅτι ἕνας νέος κόσμος μου ἀποκαλύφτηκε .

Την ἀφορμή γιά την ἐνασχόλησι μου την περιγράφω εἰς τό τέλος του παρόντος ἄρθρου ὅπου ὑπάρχουν συνδέσεις (link) καί ἄλλες σχετικές ἀναρτήσεις πού ἔχω κάνει γιά την γενιά μου .

Εἶχα την χαρά νά γνωρίσω καί … ἄλλους μακρινούς συγγενεῖς … ὄχι μόνο μέ το ἐπώνυμο Γεωργόπουλος ἀλλά καί Στεφανόπουλους-Κομνηνούς .

Ὑπῆρχε μία δέσμευση μου πρό διετίας νά ἐπισκεφθῶ τη περιοχή του Μαλευρίου καί συγκεκριμένα το Σιδηρόκαστρο καί τα Σκυφιάνικα .

Τότε ἐπιχείρησα ἀλλά το μόνο πού εἶδα ἦταν γιά λίγο το Σιδηρόκαστρο ,σήμερα το πρωί ἀποφάσισα ὑπό βαριά ἀχλύ,ὑγρασία ἐλαφρό ψιχάλισμα καί ζέστη νά ἐπισκεφθῶ τα Σκυφιάνικα .

Εἶχα σχεδιάσει την διαδρομή ὅπως φαίνεται στόν χάρτη ,δηλαδή νά φθάσω στά Σκυφιάνικα νά δῶ τα ΄…. Πατρογονικά μας …καί στήν συνέχεια νά κατηφορίσω πρός την Ἱερά Μονή Τσίγκου καί ἀμέσως μετά εἰς τό Οἴτυλον ,εἰς τό ναό του Ἁγίου Γεωργίου κλπ

Ὁ δρόμος πρός Καρβελλά – Πάνιτσα-Σιδηρόκαστρο – Σκυφιάνικα εἶναι στενός ἀσφαλτοστρωμένος μέν , μέ ἀρκετές … κλειστές στροφές-φουρκέτες δέ , ἀλλά καί μέ ἀρκετές τρύπες στή ἄσφαλτο πού αὐτή την ἡμέραν εἶχαν ἀρχίσει νά τίς κλείνουν μέ πίσσα μέ ἀποτέλεσμα νά κινεῖσαι ἑλικοειδῶς γιά νά ἀποφύγεις την ἐπαφή μέ την φρέσκια πίσσα .

Εἶχα λάβει πληροφορίες γιά ἄτομο πού θά συναντοῦσα στά Σκυφιάνικα νά συζητήσω μαζί του καί νά μέ ξεναγήσει ,ὄχι Γεωργόπουλος ἀλλά ἀπό παρακλάδι της γενιᾶς των Γεωργοπουλιάνων ,σκέφθηκα νά τον καλέσω ὅταν φθάσω στό Σιδηρόκαστρο … ὅπερ καί ἐγένετο ἀλλά τόσο ἀπό την διασταυρώση Σιδηροκάστρου-Σκυφιάνικων ὅσο καί στά Σκυφιάνικα ἡ Vodafone … δέν ἦταν συνεργάσιμη … ἀποτέλεσμα μιά βόλτα μέ το αὐτοκίνητο ὅπου ἐπέτρεπε το ὁδικό δίκτυο καί καί λίγες στάσεις γιά ἀναστροφή της πορείας καί γιά φωτογραφίες .

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Πρίν φθάσω στό Σιδηρόκαστρο συνάντησα ντόπιο μέ ἀντίθετα ἐρχόμενο αὐτοκίνητο ,τον ρώτησα γιά την κατάσταση του ὁδικοῦ δικτύου ἀπό Σκυφιάνικα γιά Ἱερά Μονή Τσίγκου –Οἰτύλου και μου εἶπε … μέ αὐτό το αὐτοκίνητο (εἶναι χαμηλό ) δέν σου συνιστῶ νά πᾶς –νά πᾶς ἀπό κάτω …. Ὅπερ καί ἐγένετο .

Τα Γεωργοπουλιάνικα ἐρείπια δηλαδή δέν τα εἶδα … ἡ ὑπόσχεση νά τα δῶ καί νά τα προσκυνήσω παραμένει καί ἴσως το ἑπόμενο καλοκαίρι νά ἔχει βελτιωθεῖ το ὁδικό δίκτυο ἤ μέ… jeep νά μπορέσω νά ὑλοποιήσω τον σχεδιασμό πού ἐφέτος ἔκανα.

Εἰς τό Οἴτυλον ,μιά ὀλιγόλεπτη στάση Εἰς τήν πλατεῖα … συζήτηση μέ τήν συνοδηγό καί ἀποφασίσαμε νά ἀφήσουμε τα ὑπόλοιπα γιά ἄλλη φορά .

  ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΕΝΕΑΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΩΝ

 Κατὰ τὸ 1461 μετὰ τὴν ἅλωση τῆς Τραπεζοῦντος ,ὁ Νικηφόρος Κομνηνός, τελευταῖος  υἱὸς τοῦ αὐτοκράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Δαυῒδ Β΄Κομνηνοῦ, περιπλανηθεῖς ἐπὶ  τίνα  ἔτη  εἰς Περσίαν καὶ ἄλλας χώρας κατέφυγε κατὰ τὸ 1473 εἰς Μάνην.

Ὑπὸ τὴν ἀρχηγία του Στεφάνου Κομνηνοῦ – ἐγγονου τοῦ ἄνω Γενάρχου Νικηφόρου – οἱ Μανιᾶται κατετρόπωσαν  τοὺς Τούρκους οἵτινες εἶχον φθάσει εἰς τὰ πρόθυρα τοῦ Οἰτύλου κατὰ την 8ην Σεπτεμβρίου 1537 . 

Ἡ Μονή Τσίγκου χτίστηκε ἀπό τον Στέφανο Κομνηνόν, πού ἦταν πρωτόγερος του Οἰτύλου, μετά ἀπό νικηφόρα μάχη ἐναντίον των Τούρκων. Την περίοδος ἀπό την νίκη ἐπί των Τούρκων το 1537 καί γιά 200 καί πλέον χρόνια οἱ ἔριδες καί οἱ βεντέτες -ἴδιον των Ἑλλήνων δέν ἔλειψαν στήν Μάνη καί μπορεῖτε νά τίς ἀναγνώσετε ἐάν ἀνατρέξετε εἰς τούς συνδέσμους εἰς τό τέλος του ἄρθρου. Κρίνω σκόπιμο γιά την πληρέστερη κατανόηση ἐπειδή το ὅλο ἄρθρο δέν θέλω νά καταστῆ μακροσκελές νά καταθέσω τον παρακάτω πίνακα :   Συνέχεια ανάγνωσης Family Tree ….καί … ὀνομάτων ἐπίσκεψις

Ἀντιλαλοῦνε τὰ βουνὰ


Μιά φορά κι ἕνα καιρό, σ’ἕνα βουνό πού ζοῦσε τρία δισεκατομμύρια χρόνια καί εἶχε λίμνες, ποτάμια, δάση, λουλούδια, πουλιά καί χίλια μικρά ζωάκια, ἦρθαν κάτι τύποι μέ μπουλντόζες, ἄνοιξαν δρόμους μέχρι την κορφή του καί, ἀφοῦ ἔκοψαν δέντρα καί ἔκαναν ἀτέλειωτες πληγές στο σῶμα του, βάλανε μία τεράστια κεραία, 80 μέτρα, γιά νά ἐπικοινωνοῦν ὑποτίθεται οἱ ἄνθρωποι μεταξύ τους.
Το Βουνό ἀμέσως ἄρχισε ἕνα παραπονεμένο ἀμανέ καί ἄρχισε ν’ἀντιλαλεῖ μελαγχολικά γιατί κανείς δέ «μίλαγε» μαζί του.

Χένελλας ( Ελλάς )


Πρόκειται για παραδοσιακό μανιάτικο τραγούδι που τραγουδιόταν
πριν από τετρακόσια χρόνια πιθανότατα από Μανιάτες πειρατές.

Χένελλα ή Χένελλας σημαίνει “Ελλάς”.
Χούσιουτα ή Χούσιουτας σημαίνει “τιμή μου”.
Βλάχους, ακόμα και σήμερα οι Μανιάτες συνηθίζουν να αποκαλούν υποτιμητικά όλους τους υπόλοιπους Έλληνες, όσους δηλαδή δεν είναι Μανιάτες.

(ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΠΑΛΑΙΟΜΑΝΙΑΤΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ)

Χη σάλασ’ αντουρεύζεταϊ / Χένελλα,  Χένελλας
Κάι ούλο παλεύεϊ με του βράχους / Χούσιουτα,  Χούσιουτας
Έτσ’ αντουρεύγουμαϊ τσάι ‘γου / Χένελλα,  Χένελλας
Κάι ούλο παλεύου με του Βλάχους / Χούσιουτα,  Χούσιουτας
Κάι τα βουνά αντουρεύγοντάϊ / Χένελλα,  Χένελλας
Κάι ούλο παλεύου με τα ισόινια / Χούσιουτα,  Χούσιουτας
Έτσα τσάι ‘γου με τους εχτρούς / Χένελλα,  Χένελλας
Σ’ αντουρεύγουμάϊ αϊούϊνα / Χούσιουτα,  Χούσιουτας
Κάι η Τουϊρτσά έμ’ πάτηζε / Χένελλα,  Χένελλας
Σ’ ούλη τη Μάνης τα χουϊρά / Χούσιουτα,  Χούσιουτας
Τι άλλο καλό ε μάσαμε / Χένελλα,  Χένελλας
Πεϊό κάλ’ απ’ τη λευτεϊρά / Χούσιουτα,  Χούσιουτας

(ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΥΡΙΑΚΟ ΚΑΣΣΗ)

Η θάλασσα αντρειεύεται
κι όλο παλεύει με τους βράχους
έτσ’ αντρειεύομαι κι εγώ
κι όλο παλεύω με τους Βλάχους
και τα βουνά αντρειεύονται
κι όλο παλεύουν με τα χιόνια
ετσά κι εγώ με τους οχτρούς
θα αντρειεύομαι αιώνια
και η Τουρκιά δεν πάτησε,
σ’ ούλη της Μάνης τα χωριά
τί άλλο καλό δε μάθαμε,
πιο κάλιο από την λευτεριά.

 

 

Cargese: Η ιστορία του μανιάτικου χωριού της Κορσικής


Στα δυτικά της Κορσικής, του τέταρτου μεγαλύτερου νησιού της Μεσογείου, υπάρχει ένα χωριό που λέγεται Καργκέζε.

Ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τους απογόνους μια ομάδας μεταναστών από τη Μάνη, οι οποίοι είχαν πρωτοεγκατασταθεί στην Κορσική έναν αιώνα νωρίτερα.

Το ταξίδι των 90 ημερών

Το 1675, ένα γαλλικό πλοίο που ονομαζόταν “Σωτήρας” φόρτωσε 730 Μανιάτες από το Οίτυλο της Μάνης. Μετά από τρεις μήνες ταλαιπωρίας και αφού πέθαναν 120 από τους επιβαίνοντες στη διάρκεια του ταξιδιού, το πλοίο αγκυροβόλησε στην Κορσική.

“Ο λόγος που εγκατέλειψαν την Μάνη και συγκεκριμένα το Οίτυλο, ήταν το γεγονός ότι ήθελαν να ξεφύγουν από τον έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τη μία και, από την άλλη, μια βεντέτα που είχε ξεσπάσει μεταξύ της οικογένειας των Γιατράνων και της οικογένειας των Στεφανόπουλων.

Οι Στεφανόπουλοι ήταν εκείνοι που πήραν την απόφαση να μεταναστεύσουν στην Κορσική που βρισκόταν τότε υπό την κυριαρχία της Γένοβας“, σύμφωνα με τον πατέρα Αθανάσιο Αρμάο, που επισκέπτεται τακτικά το χωριό και λειτουργεί στην τοπική εκκλησία.

Οι Στεφανόπουλοι είχαν έρθει σε συνεννόηση με τους Γενοβέζους, οι οποίοι υποσχέθηκαν να τους εγκαταστήσουν σε κάποιο ελεύθερο τόπο.

Όταν οι άποικοι έφτασαν στην Κορσική, οι αρχές της Γένοβας τους εγκατέστησαν σε ξηρές και άνυδρες περιοχές που είχαν εγκαταλειφθεί από άλλους πληθυσμούς. Τα σπίτια που έμεναν, στην αρχή, οι Μανιάτες ήταν σκεπασμένα με άχυρο και οι δυσκολίες να βρουν τα απαραίτητα ήταν μεγάλες.

Η ενσωμάτωσή τους δεν έγινε χωρίς προϋποθέσεις ούτε η προσαρμογή τους ήταν εύκολη. Οι Μανιάτες υποχρεώθηκαν, μεταξύ κι άλλων όρων, να αποδεχτούν την καθολική εκκλησία και τα πρωτεία του Πάπα.

Οι αρχές της Γένοβας φρόντισαν να αλλάξουν τα επίθετα των Ελλήνων, μετατρέποντας τις καταλήξεις τους σε -acci.

Έτσι, ονόματα όπως Παπαδάκης, Δρακάκης και Τζαννετάκης ιταλοποιήθηκαν σε Papadacci, Dracacci και Zannetacci αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τους ιστορικούς, οι Γενοβέζοι εγκατέστησαν τους Μανιάτες στην Κορσική όχι μόνο με την πρόθεση να τους εκλατινίσουν μακροπρόθεσμα, αλλά και για να βοηθήσουν στην πάταξη των ταραξιών Κορσικανών.

Οι διαμάχες Μανιατών και Κορσικανών

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι Μανιάτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με την έχθρα των ντόπιων που τους θεωρούσαν σχισματικούς. Ήταν εξαιρετικά καχύποπτοι μαζί τους, διότι ήταν προστατευόμενοι των Γενοβέζων.

Οι διαμάχες Μανιατών και Κορσικανών ήταν συχνές και σφοδρές και υποβοηθούνταν από τις περίκλειστες κοινωνικές δομές τους που δεν επέτρεπαν τον μεταξύ τους συγχρωτισμό.

Οι προστριβές κορυφώθηκαν το 1715, όταν μια ένοπλη συμμορία Κορσικανών επιτέθηκε σε Μανιάτες. Το 1731, 90 Μανιάτες αντιστάθηκαν σε 5000 Κορσικανούς και σώθηκαν κάνοντας ηρωική έξοδο από ένα μικρό φρούριο όπου είχαν καταφύγει.

Παρά τις αντιξοότητες, οι Μανιάτες άποικοι κατάφεραν να διατηρήσουν την ελληνορθόδοξη συνείδησή τους, τη γλώσσα τους και την ανάμνηση της πατρίδας που άφησαν. Στο νέο τους “σπίτι” μετέφεραν διάφορες και πολύτιμες θρησκευτικές εικόνες.

Cargese_Greek_Church_Three_Hierarchs

Η εικόνα των Τριών Ιεραρχών που μετέφεραν οι Μανιάτες στην Κορσική το 1675 – Πηγή εικόνας: Wikipedia

Η ίδρυση του Καργκέζε

Αρχικά, οι Μανιάτες εγκαταστάθηκαν στην Παόμια της Κορσικής και αργότερα στην πρωτεύουσα Αζαξιό. Εντωμεταξύ, οι Κορσικανοί επαναστατούσαν τακτικά εναντίον των Γενοβέζων.

Όμως, οι Μανιάτες τάσσονταν πάντα με το μέρος των Γενοβέζων, νιώθοντας ευγνωμοσύνη που τους έσωσαν από τους Οθωμανούς και τους παραχώρησαν γη.

“Όταν ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ Κορσικανών και Γενοβέζων, οι Μανιάτες μετακόμισαν στο Αζαξιό και πολέμησαν στο πλευρό της Γένοβας. Οι Γενοβέζοι παραχώρησαν τελικά την Κορσική στη Γαλλία το 1768 και κυβερνήτης ορίστηκε ο Γάλλος στρατηγός Μαρμπέφ, που θεωρούσε ότι οι Μανιάτες ήταν πολύ καλοί στρατιώτες και ότι η παραμονή τους θα ωφελούσε την Κορσική.

Ήταν φιλέλληνας και μοίρασε με θαυμαστό τρόπο σπίτια και αγροτική γη στους Μανιάτες επιτρέποντας τους να φτιάξουν το δικό τους χωριό, εκεί που βρίσκεται το σημερινό Καργκέζε“, σύμφωνα με τον πατέρα Αθανάσιο Αρμάο.

Μάλιστα, ο Μαρμπέφ έχτισε έπαυλη στο χωριό, καθώς ήθελε να βρίσκεται σε επαφή με τους Έλληνες που είχε τόσο δεθεί μαζί τους.

Σήμα κατατεθέν του Καργκέζε έγιναν οι δύο εκκλησίες που χτίστηκαν από απογόνους Μανιατών και ντόπιους Κορσικανούς τον 19ο αιώνα.

Πρόκειται για την Ελληνική Εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα και τη Λατινική Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Βρίσκονται στην κεντρική πλατεία του χωριού, η μία απέναντι από την άλλη, και “βλέπουν” στο λιμάνι και τη θάλασσα.

ekklisies_cargese_collage

Η Λατινική Εκκλησία (αριστερά) και η Ελληνική Εκκλησία (δεξιά) του χωριού Καργκέζε βρίσκονται αντικριστά η μία με την άλλη και “βλέπουν” στο λιμάνι και τη θάλασσα – Πηγή εικόνων: Wikipedia

Μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα, οι σχέσεις των Ελλήνων με τους Κορσικανούς ομαλοποιήθηκαν. Τότε άρχισαν να γίνονται και οι πρώτοι μεικτοί γάμοι. Αποτέλεσμα αυτών είναι να ζουν σήμερα στο Καργκέζε 2.000 άνθρωποι, αρκετοί από τους οποίους είναι απόγονοι των Μανιατών. Συνέχεια ανάγνωσης Cargese: Η ιστορία του μανιάτικου χωριού της Κορσικής